BỆNH VIÊM AMIDAN

Hình 1: Vị trí và sự khác nhau giữa amidan bình thường và khi viêm

Là 2 hạch bạch huyết nằm ở phía cuối cuống họng, amidan có nhiệm vụ ngăn chặn các tác nhân gây nhiễm trùng xâm nhập vào cơ thể. Tình trạng amidan bị nhiễm trùng được gọi là bệnh viêm amidan. Triệu chứng của chúng bao gồm: ho, sốt và sưng amidan nhưng thường biến mất sau 7 đến 10 ngày.

NGUYÊN NHÂN.

Amidan là con đường đầu tiên bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Chúng sản sinh các tế bào bạch cầu để giúp cơ thể chiến đấu với các tác nhân truyền nhiễm. Amidan ngăn chặn vi khuẩn và virus xâm nhập vào cơ thể thông qua miệng. Tuy nhiên, amidan cũng rất dễ bị nhiễm trùng bởi các tác nhân này.

Bệnh viêm amidan có thể do virus gây ra (ví dụ cảm cúm) hoặc nhiễm khuẩn (như viêm họng liên cầu khuẩn). Theo Hiệp Hội Bác sĩ Gia đình Hoa Kỳ (AAFP), ước tính có khoảng 15% đến 30% những ca bệnh viêm amidan là do vi khuẩn mà đa số là liên cầu khuẩn.

Tuy nhiên virus vẫn là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh viêm amidan. Chẳng hạn như virus Epstein Barr có thể gây ra bệnh viêm amidan và cả bệnh tăng bạch cầu đơn nhân (mononucleosis).

Hình 2: Virus Epstein Bari có thể gây bệnh viêm amidan và cả bệnh tăng bạch cầu đơn nhân

Trẻ em là người dễ bị nhiễm mầm bệnh viêm amidan vì phải thường xuyên tiếp xúc với những trẻ khác ở trường và dễ bị phơi nhiễm với nhiều loại vi khuẩn hay virus ở xung quanh.

TRIỆU CHỨNG.

Bệnh viêm amidan có vài loại, nhưng khá có nhiều triệu chứng:

• Đau họng nặng

• Nuốt khó hoặc nuốt đau

• Giọng nói khó nghe

• Hôi miệng

• Sốt

• Ớn lạnh

• Đau tai

• Đau dạ dày

• Đau đầu

• Cứng cổ

• Sưng hàm và cổ

• Amidan sưng đỏ và có những vết trắng hoặc vàng

Hình 3: Ho là một trong những triệu chứng của bệnh viêm amidan

Ở trẻ nhỏ, chúng ta có thể chú ý thấy trẻ dễ khó chịu, biếng ăn hoặc tăng chảy nước bọt.

Bệnh viêm amidan có 2 loại:

• Viêm amidan cấp tính

• Viêm amidan mạn tính: các đợt kéo dài hơn viêm amidan cấp tính ngoài ra còn có các triệu chứng khác sau đây:

• Viêm họng mạn tính

• Hôi miệng

• Nổi hạch bạch huyết cổ

KHI NÀO NÊN ĐI KHÁM BÁC SĨ ?

Trong những trường hợp hiếm, bệnh viêm amidan có thể làm cổ họng sưng to đến mức gây khó thở. Nếu điều này xảy ra thì nên đến ngay bác sĩ.

Nên đi khám bác sĩ nếu như bạn gặp những triệu chứng sau:

• Sốt cao trên 39.5 độ C

• Yếu cơ

• Cứng cổ

• Viêm họng kéo dài hơn 2 ngày không khỏi

Một số đợt viêm có thể hết trong khi số khác cần phải điều trị

CHẨN ĐOÁN

Chẩn đoán bệnh viêm amidan dựa trên những thăm khám lâm sàng ở cổ họng. Bác sĩ có thể lấy mẫu và gởi về phòng thí nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây bệnh của bạn.

ĐIỀU TRỊ

Những ca viêm amidan nhẹ không nhất thiết phải điều trị, đặc biệt nếu đó là do virus (chẳng hạn cảm cúm) gây ra.

Phương pháp điều trị cho những ca viêm amidan nặng hơn có thể dùng kháng sinh hoặc cắt amidan.

Hình 4: Phẫu thuật cắt amidan được chỉ định cho bệnh nhân ở một số tình trạng đặc biệt

Thuốc kháng sinh sẽ được bác sĩ kê để điều trị bệnh viêm amidan do nhiễm khuẩn. Điều quan trọng là bạn phải tuân theo chỉ định uống thuốc của bác sĩ. Bác sĩ có thể hẹn ngày tái khám để dễ dàng theo dõi hiệu quả thuốc.

Phương pháp cắt amidan ngày nay chỉ được chỉ định cho những người viêm amidan mạn tính hoặc viêm amidan tái phát, không thể điều trị bằng phương pháp khác hoặc đã xuất hiện biến chứng

Nếu như bệnh nhân mất nước vì bệnh viêm amidan, thì cần truyền dịch ngay. Dùng thuốc giảm đau cũng là một cách giảm bớt cơn đau trong khi cổ họng đang lành

BIẾN CHỨNG

Những người mắc viêm amidan mạn tính có thể gặp phải tình trạng ngưng thở lúc ngủ do tắc nghẽn đường thở.

Điều này xảy ra khi đường thở phù nề làm người bệnh không ngủ được. Cũng có khi tình trạng nhiễm trùng trở nên tệ hơn và lan tới những vùng khác trên cơ thể

Viêm mô tế bào amidan có thể tích tụ mủ ở amidan gọi là áp xe quanh amidan cần phải dẫn lưu và làm nhiều phẫu thuật hơn

Nếu bệnh nhân không tuân theo chỉ định uống thuốc của bác sĩ hoặc thuốc không thể khống chế vi khuẩn, thì sẽ xuất hiện biến chứng bao gồm sốt thấp khớp và viêm cầu thận cấp hậu nhiễm liên cầu trùng

PHÒNG BỆNH VIÊM AMIDAN

Bệnh viêm amidan rất dễ lây lan. Để giảm bớt nguy cơ mắc bệnh viêm amidan, hãy giữ cơ thể khỏi những tác nhân truyền nhiễm. Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người đau họng hoặc ho hay hắt hơi. Nếu bạn đã mắc bệnh viêm amidan, cố gắng đừng lấy nhiễm cho mọi người cho đến khi bạn khỏi bệnh.

Theo Healthline