LỢI VÀ HẠI KHI DÙNG THUỐC TRÁNH THAI

Đau đầu, nôn ói, tăng nguy cơ ung thư vú… là những tác dụng phụ của thuốc tránh thai mà chị em cần biết khi chọn thuốc tránh thai làm biện pháp phòng ngừa.

Hiện nay ngoài việc dùng bao cao su, sử dụng thuốc tránh thai để tránh việc "vỡ kế hoạch" là lựa chọn của nhiều chị em. Vì vậy trên thị trường xuất hiện rất nhiều loại thuốc tránh thai. Tuy nhiên, có nhiều phụ nữ vẫn chưa hiểu rõ về lợi ích, độ an toàn cũng như tác dụng không mong muốn của thuốc. Vì thế, nhiều hậu quả đáng tiếc đã xảy ra khi sử dụng thuốc tránh thai.

Thuốc tránh thai hàng ngày

Thuốc tránh thai hàng ngày là một trong những biện pháp tránh thai được nhiều chị em sử dụng vì có hiệu quả lên đến 99% nếu sử dụng đúng cách. Thuốc chứa hormone nhân tạo gồm estrogen và progestrogen – loại hormone được sản xuất ở buồng trứng.

- Cơ chế ngừa thai của thuốc tránh thai hàng ngày

Thuốc tránh thai hàng ngày ngừa thai bằng cách ngăn cản rụng trứng. Cụ thể:

• Làm đặc chất dịch ở cổ tử cung để ngăn tinh trùng đi qua và làm giảm sự di chuyển của tinh trùng trong ống dẫn trứng

• Làm mỏng niêm mạc tử cung để trứng đã thụ thai không làm tổ

- Thuốc tránh thai hàng ngày có mấy loại?

• Loại chứa cả hai hormone estrogen và progestrogen (28 viên)

• Thuốc chỉ chứa estrogen (loại 21 viên)

Thuốc tránh thai hằng ngày chứa hormone nhân tạo là estrogen và progestrogen

- Lợi ích khi sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày?

• Hiệu quả tránh thai của thuốc rất cao (99,9%)

• Cải thiện tình trạng mụn trên da

• Ngăn tình trạng loãng xương

• Giảm tình trạng thiếu máu thiếu sắt

• Bảo vệ chị em khỏi một số bệnh viêm nhiễm buồng trúng, vòi fallop, tử cung

• Giảm nguy cơ nang buồng trứng, ung thư tử cung và buồng trứng

• Có thể sử dụng thuốc tránh thai để tránh kỳ kinh nguyệt.

• Vẫn có thể có thai sau khi ngừng dùng thuốc

• Chu kỳ kinh nguyệt sẽ đều đặn hơn (diễn ra mỗi 28 ngày), ít chảy máu hơn và không gây đau nhiều

- Uống thuốc tránh thai hàng ngày có hại không?

Tuy hiệu quả mang lại khá cao nhưng cũng giống tất cả loại thuốc khác, chúng đều có tác dụng phụ.

• Có thể gây đau đầu, nôn ói, sưng đau ngực, cảm xúc thay đổi khi uống những viên đầu tiên. Nếu các triệu chứng trên không giảm bớt sau đó bạn nên thay đổi loại thuốc khác hoặc nhờ bác sĩ tư vấn

• Làm tăng nguy cơ bị tăng huyết áp

• Không thể bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây qua đường tình dục

• Ra máu âm đạo, thường xảy ra trong vòng 3 tháng đầu sau sử dụng. Nên đi khám bác sĩ nếu bị ra máu từ 5 ngày trở lên trong khi đang dùng thuốc hoặc bị ra máu nhiều trong 3 ngày trở lên

• Tăng nguy cơ huyết khối và ung thư vú.

Thuốc tránh thai khẩn cấp

Thuốc tránh thai khẩn cấp được sử dụng để ngăn có thai sau quan hệ tình dục không dùng biện pháp bảo vệ hoặc bảo vệ thất bại.

- Có mấy loại thuốc tránh thai khẩn cấp?

Có 3 loại thuốc tránh thai khẩn cấp trên thị trường hiện nay:

• Thuốc levonorgestrel: Thuốc không kê toa, tác dụng trong 72 giờ. Bằng việc cung cấp hormone levonorgestrel, trứng sẽ không thể bám lên nội mạc tử cung, ngăn kích thích sự chuyển động của ống dẫn trứng và làm tăng độ nhớt của niêm mạc tử cung. Nhưng thuốc sẽ không hiệu quả trong việc ngừng sự phát triển của bào thai đã hình thành.

• Ulipristal acetate: Thuốc kê toa, có tác dụng trong 5 ngày. Nhiều nghiên cứu cho thấy Ulipristal acetate hiệu quả hơn levonorgestrel. Ulipristal acetate là hoạt chất có khả năng ngăn chặn tác dụng của các nội tiết tố cần thiết cho thụ thai. Nó tồn tại trong cơ thể lâu hơn levongestrel nên đó là lý do vì sao hiệu quả hơn. Ngay cả khi quá trình rụng trứng đã hoàn thành, Ulipristal acetate cũng có thể ngăn chặn. Nhưng khi đã trứng đã thụ tinh, thuốc này lại không gây ảnh hưởng gì đến quá trình mang thai.

• Vòng tránh thai IUD (intra-uterine device) Cả Ulipristal acetate và levonorgestrel đều ít hiệu quả với phụ nữ có chỉ số BMI cao. Nghiên cứu cho thấy levonorgestrel không có tác dụng tránh thai với phụ nữ có chỉ số BMI trên 25. Với những trường hợp này, cách hiệu quả nhất là dùng vòng tránh thai IUD.

Có 3 loại thuốc tránh thai khẩn cấp trên thị trường hiện nay

Cơ chế hoạt động của biện pháp này là giải phóng các ion đồng vào tử cung, tiêu diệt các tinh trùng. Tinh trùng có thể sống trong âm đạo 6 ngày nhưng khi tiếp xúc với đồng, chúng sẽ bị tiêu diệt. Thủ thuật này phải do bác sĩ thực hiện.

- Thuốc tránh thai khẩn cấp gây những tác dụng phụ nào?

Tuy không gây tác dụng phụ kéo dài và nghiêm trọng, nhưng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây nên:

• Đau đầu

• Đau bụng, nôn ói

• Chu kì kinh nguyệt tiếp theo có thể đau hơn, sớm hoặc muộn hơn bình thường.

• Mệt mỏi

- Trường hợp dùng thuốc tránh thai khẩn cấp nào cần gặp bác sĩ?

Hãy đến gặp bác sĩ nếu các triệu chứng trên không giảm sau đó hoặc:

• Có các dấu hiệu mang thai

• Chu kỳ tiếp theo trễ nhiều hơn 7 ngày

• Đau dữ dội vùng bụng dưới. Trong vài trường hợp xảy ra thai ngoài tử cung

SV Y5 Nguyễn Thị Anh Thư

Khoa Y - ĐHQG Tp.HCM

#thuốctránhthai