DẤU HIỆU ĐAU DẠ DÀY VÀ NHỮNG ĐIỀU BẠN CẦN BIẾT

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây đau dạ dày là viêm loét dạ dày, thường rất dễ nhầm lẫn với viêm loét tá tràng cũng như các tổn thương khác của vùng bụng. Viêm loét dạ dày có thể dễ dàng được chữa khỏi, tuy nhiên bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Do đó, việc nhận ra những dấu hiệu đau dạ dày do viêm loét là rất quan trọng.

I. Tại sao bạn bị đau dạ dày?

Hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày có thành phần chủ yếu là lớp chất nhầy. Khi lớp chất nhầy này bị bào mòn, axit của dịch vị - loại dịch được tiết ra trong quá trình tiêu hoá thức ăn - có thể phá huỷ niêm mạc và gây loét, từ đó bạn sẽ có những dấu hiệu đau dạ dày.

Khi bị viêm loét dạ dày, bạn sẽ có những dấu hiệu đau dạ dày

Những nguyên nhân phổ biến gây viêm loét dạ dày là nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H.pylori), dùng Aspirin và các loại thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) trong thời gian dài. Căng thẳng và ăn thực phẩm cay không gây viêm loét dạ dày nhưng có thể làm triệu chứng của bệnh nặng thêm.

II. Dấu hiệu đau dạ dày:

Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết loét. Triệu chứng thường gặp nhất là cảm giác nóng rát, cồn cào hoặc đau ở thượng vị - vùng bụng giữa ngực và rốn - thường xảy ra 1 đến 3 giờ sau bữa ăn (đối với viêm loét tá tràng, đau sẽ giảm sau ăn) hoặc khi dạ dày của bạn trống rỗng vào giữa các bữa ăn hay trong đêm. Đau từng cơn, các cơn đau kéo dài trong vài phút đến vài giờ, và xảy ra trong vài ngày, vài tuần hoặc vài tháng.

Những dấu hiệu đau dạ dày khác có thể xuất hiện bao gồm:

• Chán ăn

• Sụt cân

• Đầy hơi

• Ợ hơi

• Buồn nôn hoặc nôn. Chất nôn lẫn máu hoặc có màu như bã cà phê

• Mệt mỏi, khó thở, da niêm nhạt

• Đi tiêu phân có màu nâu hoặc đen

Dấu hiệu đau dạ dày thường gặp nhất là cảm giác nóng rát, cồn cào ở thượng vị

Khi phát hiện các dấu hiệu trên, bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để được kiểm tra. Mặc dù dấu hiệu có thể nhẹ nhưng vết loét sẽ trở nên trầm trọng hơn và đe doạ đến tính mạng nếu không được điều trị đúng cách.

Các biến chứng của đau dạ dày có thể đe doạ đến tính mạng như:

• Chảy máu kéo dài: xảy ra khi vết loét lan rộng và phá vỡ các mạch máu gần đó, gây thiếu máu.

• Thủng dạ dày: vết loét phá vỡ vách dạ dày, làm cho vi khuẩn, axit và thức ăn rò rỉ qua, có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết và viêm phúc mạc.

• Tắc nghẽn dạ dày: mô sẹo được hình thành do viêm loét làm giảm hoạt động co bóp của dạ dày và giảm quá trình tống xuất thức ăn xuống ruột non.

III. Bạn nên ăn gì khi bị đau dạ dày?

Chế độ ăn uống lành mạnh có thể ngăn ngừa những dấu hiệu đau dạ dày tiến triển.

• Rau và trái cây: cải xanh, súp lơ, cải bắp, củ cải, quả việt quất, mâm xôi, dâu tây… là những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, chứa các đặc tính bảo vệ tế bào, ức chế bài tiết axit và kháng viêm. Các loại rau và trái cây chứa hàm lượng vitamin C cao như cam, cà chua, các loại đậu,…có khả năng tiêu diệt H.pylori.

• Thực phẩm giàu chế phẩm sinh học như sữa chua đã được chứng minh là giúp giảm nguy cơ nhiễm H.pylori, đồng thời cải thiện các triệu chứng khó tiêu cũng như tác dụng phụ của kháng sinh trong quá trình điều trị H.pylori.

• Kẽm: nguyên tố này rất quan trọng trong việc duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh và chữa lành vết thương. Hàu, rau bina và thịt bò chứa hàm lượng kẽm cao.

Chế độ ăn uống lành mạnh có thể ngăn ngừa những dấu hiệu đau dạ dày tiến triển

Không nên ăn thực phẩm cay, chua, không sử dụng rượu bia, thuốc lá khi đã được chẩn đoán viêm loét dạ dày để tránh làm tình trạng bệnh nặng thêm.

IV. Đau dạ dày có thể được phòng ngừa?

Những dấu hiệu đau dạ dày sẽ không xuất hiện nếu bạn biết cách phòng ngừa tốt.

• Để ngăn chặn sự lây lan của H.pylori, hãy rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn, ngoài ra nên rửa sạch các loại thực phẩm và nấu chín.

• Ngừng sử dụng các loại thuốc NSAIDs (nếu có thể) hoặc hạn chế sử dụng chúng. Nếu bạn cần dùng NSAIDs, hãy chắc chắn tuân theo liều lượng được khuyến cáo.

Chế độ ăn uống lành mạnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa tốt sẽ giúp bạn giảm nguy cơ bị viêm loét dạ dày. Bên cạnh đó, điều quan trọng nhất là ngay khi phát hiện những dấu hiệu đau dạ dày, bạn nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị đúng cách, tránh làm tình trạng bệnh nặng thêm.

Sinh viên Y Nguyễn Thị Hà Anh

Khoa Y. ĐHQG – TPHCM

Tài liệu tham khảo:

Healthline: https://www.healthline.com/health/stomach-ulcer

Healthline: https://www.healthline.com/health/stomach-ulcer-diet

NIH: https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/peptic-ulcers-stomach-ulcers

NHS: https://www.nhs.uk/conditions/stomach-ulcer/